Нарӑс уйӑхӗн 6-мӗшӗнче Шупашкар районӗнче килсӗр-ҫуртсӑр ҫын 73 ҫулти арҫын патне пынӑ та вак укҫа ыйтнӑ. Лешӗ хирӗҫлемен – кӗсйинчен кӑларса панӑ. Вӑл ӑна унччен те пӗрре мар пулӑшнӑ.
Ҫав вӑхӑтра килсӗр ҫын арҫыннӑн кӗсйинче хутлӑ укҫа пулнине асӑрханӑ. Хайхискер ӑна куҫ хывнӑ, вак укҫа панӑшӑн арҫынна тав туса ыталаса илнӗ те хутлисене йӑкӑртнӑ. Ҫапла майпа вӑл ырӑ ҫыннӑн кӗсйинчен 4 пин тенкӗ кӑларса илнӗ.
Йӗрке хуралҫисем вӑрра часах тытса чарнӑ. Полици уйрӑмне илсе ҫитернӗ чухне бомж самаях ӳсӗр пулнӑ. Паллӑ ӗнтӗ: вӑрланӑ укҫапа вӑл лавккана кӗрсе эрех тата ҫимелли туяннӑ.
Шупашкар районӗнче паян хулатӑвӑм комитечӗ пухӑннӑ. «Тӑван Ен» тетелти кӑларӑм пӗлтернӗ тӑрӑх, сӳтсе явнӑ проектсен йышӗнче Мӑн Кивпулӑх патӗнче тума палӑртнӑ аквапарк та пулнӑ.
Комитет пайташӗсене темиҫе проектпа паллаштарнӑ. Вӗсен шутӗнче Чумкасси патӗнче ҫуртсем лартма уйӑрнӑ лаптӑк, Станьял ялӗ ҫывӑхӗнчи ҫурт-йӗр хӑпартма уйӑрнӑ 17 гектарлӑ лаптӑк пулнӑ. Унсӑр пуҫне Хурамакасси ҫывӑхӗнчи санитарипе хӳтлӗх лаптӑкне улшӑнусем кӗртессине пӑхса тухнӑ. Ку ыйту та ҫурт хӑпартма ҫӗр уйӑрнипе ҫыхӑннӑ.
Мӑн Кивпулӑх патӗнчи проет эскизӗпе килӗшӳллӗн унта спортпа сывату комплексне хӑпартмалла. Унта апитерапи тата уҫӑ аквапарк пулмалла. Ячӗ унӑн «Пять озёр» (чӑв. Пилӗк кӳлӗ) пулмалла. Сӑмах май, ку ята халӑх лайӑх пӗлет — лавккасенче ку ятпа шуррине сутаҫҫӗ. Атайкасси патӗнче вара пилӗк кӳлӗ пурри питӗ иккеленӳллӗ.
Кӑҫал Шупашкар районӗнчи Хыркасси тата Явӑш ялӗсен хушшинчи ҫула юсӗҫ: 637-мӗш ҫухрӑмран пуҫласа 643-мӗш таран ҫӗнетӗҫ. Кунсӑр пуҫне ҫул ҫинче виҫӗ вырӑнта ҫутӑ пулӗ.
Пӗлтӗрхи пӗтӗмлетӳ тӑрӑх, федераци ҫулӗсен 76 проценчӗ нормативпа килӗшсе тӑрать. Пӗлтӗр федераци пӗлтерӗшлӗ 83,3 ҫухрӑма юсанӑ, ҫул ҫинче инкек час-часах пулакан 15 вырӑна пӗтернӗ. Аварисен йышӗ 19 процент чакнӑ, инкекре вилекенсен хисепӗ те 2,8 процент пӗчӗкленнӗ.
Сӑмах май, халӗ Сӑр урлӑ эстакада тӑваҫҫӗ, ӗҫе 2020 ҫулта вӗҫлемелле.
Шупашкар районӗн центрӗнчи, Кӳкеҫ поселокӗнчи, ишӗлекен ҫуртсене сӳттерессишӗн суда ҫитнӗ. Таӑҫпа тухаканни — прокуратура. Кун пирки Чӑваш Енӗн прокуратурин пресс-служби пӗлтернӗ.
Кӳкеҫри Шоссе урамӗнчи 25-мӗш ҫуртӑн 2-мӗшпе 3-мӗш корпусӗсенче ҫынсем пурӑнмаҫҫӗ. Япӑхнӑ ҫав ҫуртсенчисене хӑтлӑ хваттерсене куҫарнӑ. Апла пулин те ҫурчӗсем пӗрех саркаланса лараҫҫӗ.
Шупашкар районӗн прокуратури шухӑшланӑ тӑрӑх, кивӗскерсем ҫынсемшӗн хӑрушлӑх кӑларс тӑратаҫҫӗ. Шупашкар район администрацийӗ республикӑн Стройминӗпе хӑй вӑхӑтӗнче пуснӑ килӗшӳре ҫуртсене сӳтме пулнӑ. Анчах лав вырӑнтан хускалман.
Васкаман район администрацине надзор органӗ ӗҫе пурнӑҫлама суд урлӑ хистесшӗн. Ҫавна май вӑл тавӑҫпа тухнӑ.
Блокадӑри Ленинграда ирӗке кӑларнӑранпа паян 75 ҫитрӗ. Нумаях пулмасть Раҫсейӗн Пенси фончӗн Чӑваш Енри уйрӑмӗ пирӗн тӑрӑхра 49 ветеран-блокадник пурӑннине пӗлтерчӗ.
Блокадӑри Ленинграда ирӗке кӑларма хутшӑннисем кӑрлачӑн 24-мӗшӗ тӗлне11-ӗн пурӑнни паллӑ. Вӗсене «Ленинграда хӳтӗленӗшӗн» медальпе чысланӑ. «Блокадӑри Ленинграда хӳтӗленӗшӗн» медале тивӗҫнисем 38 ҫын пурӑнаҫҫӗ.
Блокадӑри Ленинград нушине курнисенчен чи асли нарӑс уйӑхӗн пуҫламӑшӗнче 100 ҫул тултарӗ. Вӑл республика тӗп хулинче тӗпленнӗ. Блокадӑри Ленинградра шӑп та лӑп 75 ҫул каялла ҫуралнӑ, халӗ Шупашкарта пурӑнакан кинеми паян 75 ул тултарнӑ.
Ленинграда хӳтӗлеме хутшӑннисем е ҫав вӑхӑта тӳссе ирттернисенчен чылайӑшӗ, пурӗ 34 ҫын, Шупашкарта пурӑнать, Ҫӗнӗ Шупашкарта — 5-ӗн, Канашра — 2-ӗн, Улатӑр хулинче, Элӗк, Комсомольски, Муркаш, Ҫӗрпӳ, Ҫӗмӗрле, Шупашкар, Елчӗк районӗсенче — 1-ер.
Шупашкар районӗнчи Кӑшавӑш ял тӑрӑхӗн депутачӗ тӗлӗшпе район прокуратурине ҫӑхав ҫитнӗ. Унта «халӑх тарҫи» коррупципе кӗрешмелли саккуна пӑснине палӑртнӑ.
Тӗрӗслев ирттернӗ хыҫҫӑн депутат 1,6 миллион тенкӗпе туяннӑ машинине 2017 ҫулта тупӑша, расхута тата пурлӑха кӑтартакан справкӑра кӑтартман-мӗн. Унӑн тата арӑмӗн юлашки виҫӗ ҫулта официаллӑ майпа ӗҫлесе илнӗ укҫи машина хакӗнчен сахалрах иккен.
Шупашкар районӗн хаҫачӗ «Тӑван Ен» пӗлтернӗ тӑрӑх, прокуратура депутатсен пухӑвӗ тӗлӗшпе представлени ҫырнӑ, унта ҫак депутата тивӗҫӗсене пурнӑҫлама пӑрахтармаллине палӑртнӑ.
Шупашкарти районсен хушшинчи ҫутҫанталӑка сыхлакан прокуратура «Чӑваш бройлерӗ» тӗлӗшпе суда тавӑҫпа тухнӑ, 2 255 989,51 тенкӗ шыраса илме ыйтнӑ.
Тавӑҫ Шупашкар районӗнчи Йӑршшу юханшывӗнче пулӑсем вилнипе ҫыхӑннӑ. Унта пулӑ нумай вилнӗ хыҫҫӑн тӗрӗслев органӗсем юханшыва пӑхса тухнӑ. Акӑ мӗн палӑрнӑ: Йӑршшура шыв таса мар пулнӑ, 13,8 ҫухрӑм тӑршшӗнче пулӑсем вилнӗ.
Чӑх-чӗп хапрӑкӗн производство корпусӗсен ҫывӑхне, вӑрман патне, чӑх каяшне тухса пӑрахнине тупса палӑртнӑ. Вӑл вара Йӑршшуна та лекнӗ. Ҫавна пула шыв тасамарланнӑ, пулӑсем вилнӗ.
Эксперт пӗтӗмлетӗвне ӗненес тӗк, юханшывра 8869 пулӑ вилнӗ, тӑкак 2 255 989,51 тенкӗпе танлашнӑ. Кунсӑр пуҫне хапрӑк таврашӗнчи ҫӗре тӗрӗсленӗ. Чӑх каяшне пула вӑл та сиенленнӗ-мӗн. Пӗтӗмпе – 7,7 гектар. Такак 184,8 миллион тенкӗпе танлашнӑ.
Суд «Чӑваш бройлерӗнчен» 2 255 989,51 тенкӗ шыраса илмелле тунӑ. Укҫа Шупашкар районӗн хыснине кайӗ. Ҫавӑн пекех хапрӑкӑн хӑйӗн шучӗпе вараланӑ ҫӗрсене техника рекультивацийӗ тумалла.
Чӑваш Енре 11 ҫамрӑк тӗлӗшпе суд ларӑвӗ пулнӑ. Вӗсене вӑрланӑшӑн айӑпланӑ. Ҫамрӑксем сахал мар «хура» ӗҫ тунӑ: пуҫиле ӗҫ 25 томран тӑрать.
Вӑрӑ ӗҫӗпе аппаланнисен йышӗнче 18 ҫул тултарманнисем те пур. Суд вӗсене пурне те айӑплӑ тесе йышӑннӑ. Улттӑшне колони-поселение тата пӗтӗмӗшле режимлӑ колоние 2-4,5 ҫуллӑха ӑсатнӑ. Виҫҫӗшне тӗрмене хупмасӑр 2 ҫул таран айӑпланӑ. Тепӗр икӗ ҫамрӑка 100 тата 140 сехет ӗҫлеттермелле тунӑ.
Следстви тата суд ҫирӗплетнӗ тӑрӑх, 2017 ҫулхи авӑн тата юпа уйӑхӗсенче пулнӑ ку. Ҫамрӑксем Шупашкар, Сӗнтӗрвӑрри, Красноармейски, Муркаш районӗсенчи ялсенчи 6 лавккана ҫаратнӑ. Ушкӑн хаклӑ япаласене вӑрланӑ, тӑкак пӗтӗмпе 500 пин тенкӗпе танлашнӑ. 2017 ҫулхи юпан 12-мӗшӗнче каллех лавкка ҫаратма тӑнӑ, анчах хальхинче вӗсем йӗрке хуралҫисен аллине лекнӗ.
Тӗнче тетелӗ пуррине кура ҫынсем хӑйсен шухӑш-кӑмӑлне унта палӑртма пултарнине тахҫанах хӑнӑхса ҫитрӗмӗр ӗнтӗ. Пур чухне те пӗлсех тӗрӗссине ҫыраҫҫӗ-и вӗсем, е ҫук-и — ҫакна татса калама хӗн. «Контактра» халӑх ушкӑнӗнчи «Общественный совет поселка Кугеси» (чӑв. Кӳкеҫ поселокӗн халӑх канашӗ) ӗнер Шупашкар район администрацийӗнче ӗҫлекен пӗр пуҫлӑха ятласа ҫырнӑ. Унӑн сӑн ӳкерчӗкне те лартса хунӑ, ятне-шывне те асӑннӑ. Ҫынна пули-пулми айӑплама тӑхтас тенӗ енне унӑн ятне эпир ҫапах та асӑнмӑпӑр.
Шупашкар район администрацийӗн пуҫлӑхӗн ҫумӗ — пай пуҫлӑхӗ пулма ӑна шаннӑ хыҫҫӑн Шупашкар районӗнче кадр выҫлӑхӗ пуҫланнӑ имӗш. Иртнӗ ҫул ҫынсене ӗсрен кӑларма пуҫланӑ пулать. Ҫӗнӗ пуҫлӑх ҫынсемпе ӗҫлеме пӗлмест тесе ӳпкеленӗ. Вӗренӳ пайӗнчи 4 штат единицинчен 3-шӗнче халӗ ҫын ҫук тесе ҫырнӑ. Ӗҫрен кӑларасран хӑранипе пост авторӗ хӑйӗн ятне кӑтартмассине пӗлтернӗ.
Паян, карлач уйӑхӗн 8-мӗшӗнче, Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев ҫуралнӑ кунне паллӑ тӑвать. Михаил Васильевич 57 ҫул тултарнӑ.
Михаил Игнатьев Шупашкар районӗнчи Кӗҫӗн Турхан ялӗнче 1962 ҫулта ҫуралнӑ. Шкултан вӗренсе тухсан вӑл ял хуҫалӑх институтӗнче ӑс пухнӑ, кайран «Химпромра» электромонтерта ӗҫленӗ. Михаил Василевич 27 ҫулта Шупашкар районӗн канашӗн депутачӗ пулса тӑнӑ.
Аса илтерер: Михаил Игнатьев 2010 ҫулхи ҫурла уйӑхӗн 29-мӗшӗнче Чӑваш Республикин Президенчӗ пулнӑ. 2012 ҫулхи кӑрлач уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен вӑл – Чӑваш Республикин Элтеперӗ.
+14.3 °C